THÔNG TIN CƠ BẢN BA KÍCH
- Tên khoa học: Morinda officinalis How
- Tên gọi khác: Ba kích thiên, dây ruột gà, chẩu phóng xì, thau tày cáy Clày). chồi hoàng kứn, sáy cáv (Thái), chày kiằng dòi (Dao).
- Tính vị, quy kinh: Ba kích có vị ngọt, hơi cay, tính ấm vào kinh thận. Có tác dụng ôn thận trợ dương, cường gân cốt, trừ phong thấp.
- Bộ phận dùng: Rễ ba kích
- Đặc điểm sản phẩm: Rễ hình trụ tròn hay hơi dẹt, cong queo. Mặt ngoài màu nâu xám hoặc nâu nhạt, có nhiều vân dọc và ngang. Nhiều chỗ nứt ngang sâu tới lõi gỗ. Vị hơi ngọt và hơi chát.
- Phân bố vùng miền:
– Thế giới: Trung Quốc
– Việt Nam: Quảng Ninh, Lạng Sơn, Bắc Giang, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Phú Thọ, Yên Bái, Hòa Bình và Hà Tây - Thời gian thu hoạch: ít nhất là sau ba năm mới có thể thu hoạch được. Thời điểm thu hoạch thường là tháng 10 – 12 hoặc vào đầu xuân
THÔNG TIN CHI TIẾT BA KÍCH
Mô tả thực vật ba kích
Dây leo, sống nhiều năm, thân non màu tím, có lông, sau nhẵn, cành non có cạnh. Lá mọc đối hình ngọn giáo hay bầu dục dài 6-14cm, rộng 2,5-6cm, lúc non có lông dài ở mặt dưới, sau đó ít lông và màu trắng mốc; lá kèm hình ống. Hoa nhỏ màu trắng, sau hơi vàng, mọc thành tán ở nách lá, đầu cành. Quả tròn, khi chín màu đỏ. Hoa tháng 5-6, quả tháng 7-10.
Phân bố ba kích
- Thế giới: Trung Quốc
- Việt Nam: Quảng Ninh, Lạng Sơn, Bắc Giang, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Phú Thọ, Yên Bái, Hòa Bình và Hà Tây
Bộ phận dùng ba kích
Rễ đã phơi hay sấy khô của cây Ba kích
Thu hái, chế biến và bảo quản ba kích
- Thu hái: ít nhất là sau ba năm mới có thể thu hoạch được. Thời điểm thu hoạch thường là tháng 10 – 12 hoặc vào đầu xuân
- Chế biến: Có thể đào lấy rễ quanh năm. Rễ được rửa sạch đất cát, loại bỏ rễ con, phơi khô tới khi không dính tay, đập nhẹ cho bẹp, phơi đến khô hoặc sấy nhẹ đến khô.
- Ba kích nhục: Lấy Ba kích sạch đồ kỹ hoặc luộc qua, khi còn đang nóng rút bỏ lõi gỗ, cắt đoạn, phơi khô.
- Diêm ba kích nhục: Lấy Ba kích sạch trộn với nước muối ăn cho đều, đồ kỹ, rút lõi gỗ, cắt đoạn phơi khô. Cứ 100 kg Ba kích dùng 2 kg muối và lượng nước vừa đủ hòa tan, lọc trong.
- Chích ba kích: Lấy Cam thảo giã dập, sắc lấy nước, bỏ bã; Cho Ba kích sạch vào, đun đến khi mềm xốp có thể rút lõi gỗ, lấy ra rút lõi khi còn nóng, cắt đoạn, phơi khô. Cứ 100 kg Ba kích dùng 6 kg Cam thảo.
- Bảo quản: Để nơi khô, thoáng, tránh mốc, mọt.
Mô tả dược liệu ba kích
Rễ hình trụ tròn hay hơi dẹt, cong queo, dài 3 cm trở lên, đường kính 0,3 cm trở lên. Mặt ngoài màu nâu xám hoặc nâu nhạt, có nhiều vân dọc và ngang. Nhiều chỗ nứt ngang sâu tới lõi gỗ. Mặt cắt có phần thịt dày màu tím xám hoặc màu hồng nhạt, giữa là lõi gỗ nhỏ màu vàng nâu, vị hơi ngọt và hơi chát.
Thành phần hóa học ba kích
- Rễ ba kích chứa các anthraglucosid; tectoquinon, alizarin 1 methyl ether, lucidin -ω-methyl ether, 1-hydroxy-3-hydroxy-methylanthraquinon, 1-hydroxy-2, 3- dimethyl-anthraquinon, rubiadin, rubiadin-1-methyl ether.
- Các iridoid glucosid gồm asperulosid, monotropein, morindolid, morofficinalosid, acid deacetyl asperulosidic, acid asperulosidic, acelat apserulosid.
- Các sterol: β-sitosterol, oxositosterol, 1 triterpen loại ursan: acid rotungenic monoterpenglucosid, l-borneol-6-O-β- D-apiosyl-p-glucosid. Lacton; (4R, 5S) 5-hydroxy hexan-4-olid.
- Các chất vô cơ gồm K, Na, Mg, Al, Fe, P, Na, Ba, Zn,Cu, Sr, Pb, Ti, Sn, Ni, V, Co, W, Li, Mo, Be.
- Ngoài ra còn có đường, nhựa, acid hữu cơ, ít tinh dầu. Rễ tươi có vitamin C.
Ba kích có mấy loại?
Ở Việt Nam có 2 loại ba kích là: ba kích tím và ba kích trắng. Vỏ củ ba kích tím có màu vàng sậm, phần thịt có sắc tím, trong khi ba kích trắng màu vàng nhạt, phần thịt màu trắng trong. Đặc biệt khi ngâm rượu thì ba kích tím làm rượu chuyển sang màu tím còn ba kích trắng thì không.
Ba kích tím có nhiều tác dụng tốt hơn và khi ngâm rượu cũng ngon hơn nên được sử dụng phổ biến hơn và có giá cao hơn ba kích trắng.
Phân biệt ba kích thật giả
Xem cách phân biệt ba kích thật giả tại đây
Công dụng, tác dụng ba kích
- Tác dụng: Bổ thận dương, mạnh gân xương.
- Công dụng: Chữa các bệnh: Liệt dương, di tinh, tử cung lạnh, phụ nữ khó mang thai, kinh nguyệt không đều, bụng dưới đau lạnh; phong thấp tê đau, gân xương mềm yếu.
Xem thêm tác dụng của ba kích tại đây
Cách dùng và liều dùng ba kích
Ngày dùng 3 – 9 g. Dạng thuốc sắc.
Lưu ý, kiêng kị
Âm hư hỏa vượng, táo bón không nên dùng.
Xem thêm cách dùng và một số lưu ý khi sử dụng ba kích tại đây
MỘT SỐ BÀI THUỐC TỪ CÂY DƯỢC LIỆU BA KÍCH
- Huyết áp cao
Ba kích, Tiên mao, Dâm dương hoắc, Tri mẫu, Hoàng bá, Ðương quy, mỗi vị 12g, nước 600ml, sắc còn 200ml, chia 3 lần uống trong ngày, thời gian điều trị là 3 tháng (Nhị tiên thang của Trung Quốc).
- Lưng gối mỏi đau, mặt trắng nhợt nhạt, chân tay lạnh
Ba kích, Tục đoạn, Bổ cốt chi mỗi vị 12g, Hồ đào nhục 5 quả sắc uống hoặc tán bột nóng.
- Thận hư, dương uý, di tinh
Ba kích, Thục địa, mỗi vị 15g. Sơn thù du, Kim anh mỗi vị 12g sắc uống.
Xem thêm một số bài thuốc hay từ cây dược liệu ba kích tại đây
MUA BA KÍCH Ở ĐÂU? GIÁ BÁN & ĐỊA CHỈ BÁN BA KÍCH TƯƠI & KHÔ UY TÍN TẠI TPHCM & TOÀN QUỐC?
Liên hệ mua ba kích tươi & khô tại DGPN.vn. Cảm ơn quý khách!
CÁCH NGÂM RƯỢU BA KÍCH THƠM NGON – BỔ DƯỠNG – ĐÚNG CHUẨN
Xem cách ngâm rượu ba kích chuẩn tại đây
ĐỊA CHỈ BÁN BÌNH NGÂM RƯỢU BA KÍCH UY TÍN TẠI TPHCM & CÁC TỈNH THÀNH TRÊN TOÀN QUỐC
Daigiaphononui.com chuyên mua bán sỉ & lẻ bình ngâm rượu thủy tinh & gốm sành sứ uy tín – chính hãng – chất lượng – giá rẻ các thương hiệu đến từ Hàn Quốc (Yongcheon glass), Việt Nam (thủy tinh Phú Hòa, gốm sành sứ Bát Tràng…), Trung Quốc và xuất xứ khác (PingPingAnAn Glass, Jusheng Glass, Chuangfeng Glass…
- BÌNH NGÂM RƯỢU THỦY TINH HÀN QUỐC – YONGCHEON GLASS = DGPN.vn
- BÌNH NGÂM RƯỢU THỦY TINH VIỆT NAM – PHÚ HÒA GLASS = DGPN.vn
- BÌNH NGÂM RƯỢU THỦY TINH TRUNG QUỐC & KHÁC = DGPN.vn
- BÌNH NGÂM RƯỢU GỐM SÀNH SỨ BÁT TRÀNG = BinhNgamRuouBatTrang.com
Xem & mua bình ngâm rượu ba kích tại đây